Quy trình thi công băng trương nở đúng kỹ thuật và những lỗi thường gặp

Tuy nhiên, việc thi công băng trương nở đòi hỏi sự chính xác cao và tuân thủ đúng kỹ thuật. Nếu không, hiệu quả chống thấm có thể bị suy giảm nghiêm trọng, thậm chí gây ra thấm ngược hoặc phá vỡ kết cấu bê tông. Vì vậy, bài viết này Chống Thấm 24H sẽ trình bày chi tiết quy trình thi công đúng chuẩn cũng như những lỗi phổ biến cần tránh khi sử dụng băng trương nở trong thực tế

1. Băng trương nở là gì ? Phân loại băng trương nở

Băng trương nở (Waterstop swelling tape) là một dạng vật liệu chống thấm có cấu tạo từ cao su butyl hoặc bentonite, có khả năng nở thể tích gấp nhiều lần khi tiếp xúc với nước. Việc nở thể tích giúp băng trương nở lấp đầy các khe hở, lỗ rỗng tại vị trí thi công, từ đó ngăn nước thâm nhập qua mạch ngừng hoặc các khe co giãn trong kết cấu bê tông.

Băng trương nở được phân loại dựa trên thành phần cấu tạo và ứng dụng, bao gồm:

- Băng trương nở gốc bentonite: có khả năng hút nước mạnh, nở nhanh thích hợp với những vị trí cần phản ứng nhanh khi có nước

- Băng trương nở gốc cao su butyl/polymer: có tốc độ nở chậm hơn nhưng khả năng chịu lực và độ bám dính cao hơn, phù hợp cho các kết cấu chịu tải trọng lớn

- Băng trương nở kết hợp chất phụ gia polymer: mang lại sự cân bằng giữa tốc độ trương nở và khả năng bám dính, được sử dụng phổ biến cho nhiều loại công trình khác nhau

2. Ứng dụng thực tế của băng trương nở trong công trình

Băng trương nở được ứng dụng rộng rãi trong các hạng mục cần xử lý mạch ngừng hoặc khe tiếp giáp giữa hai kết cấu bê tông, điển hình như:

- Mạch ngừng thi công trong móng, tường chắn, sàn hầm

- Khe tiếp giáp giữa cổ ống xuyên tường và bê tông

- Khe lún, khe co giãn trong công trình ngầm

- Mối nối giữa hai lần đổ bê tông không liên tục

- Các khu vực cần đảm bảo chống thấm tuyệt đối như bể nước, bể xử lý nước thải, tầng hầm, đê chắn, hồ thủy lợi

3. Chuẩn bị trước khi thi công băng trương nở

Để đảm bảo hiệu quả của băng trương nở cần thực hiện đầy đủ công tác chuẩn bị trước khi đưa vào thi công:

Làm sạch bề mặt bê tông: Loại bỏ hết bụi bẩn, dầu mỡ, vụn bê tông hoặc các tạp chất khác trên bề mặt cần thi công

Xác định đúng vị trí lắp đặt: Chọn đúng điểm mạch ngừng, cổ ống xuyên hoặc khe co giãn. Không lắp băng trương nở ở những nơi không có yêu cầu chống thấm vì dễ gây lãng phí

Kiểm tra điều kiện thời tiết: Tránh thi công khi trời mưa hoặc độ ẩm cao vì có thể kích hoạt băng trương nở trước thời điểm đổ bê tông

Dự trù vật tư và dụng cụ: Bao gồm băng trương nở, keo dán chuyên dụng (nếu cần), đinh thép, khoan tay, búa, bàn chải, khăn lau

4. Quy trình thi công băng trương nở đúng kỹ thuật

Bước 1: Định vị băng trương nở

Sau khi xác định vị trí thi công, tiến hành trải thẳng cuộn băng trương nở dọc theo mạch ngừng bê tông. Cần đảm bảo băng được đặt ở chính giữa chiều dày của mạch và không bị gập, xoắn

Bước 2: Cố định băng trương nở

Sử dụng keo dán chuyên dụng hoặc đinh thép để cố định băng vào bề mặt bê tông. Nếu sử dụng đinh thép, nên đóng đinh cách nhau 20–30 cm để đảm bảo băng không bị bong tróc trong quá trình đổ bê tông

Bước 3: Kiểm tra tính liên tục

Tại các điểm nối, hai đoạn băng trương nở phải được ép chặt vào nhau, không để khoảng hở. Tuyệt đối không chồng lấn gây phồng cục bộ hoặc thiếu chiều dày

Bước 4: Che chắn trước khi đổ bê tông

Nếu thời gian từ khi thi công băng trương nở đến khi đổ bê tông kéo dài quá 24 giờ, nên sử dụng tấm bạt hoặc màng nhựa che phủ lên để tránh băng hút ẩm hoặc nước từ không khí

Bước 5: Đổ bê tông cẩn thận

Khi đổ bê tông, cần tránh va đập trực tiếp vào băng trương nở. Đồng thời, đảm bảo bê tông được đổ liên tục, đặc chắc và không để lọt khe hở quanh khu vực băng trương nở đã lắp đặt

Bước 6: Kiểm tra sau thi công

Sau khi bê tông đông cứng, nên kiểm tra lại các vị trí đã thi công băng trương nở để đảm bảo không có khe hở, vết nứt hay hiện tượng thấm nước phát sinh

5. Những lỗi thường gặp khi thi công băng trương nở

Mặc dù quy trình thi công không quá phức tạp, nhưng trong thực tế vẫn xảy ra nhiều lỗi phổ biến làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả chống thấm. Một số lỗi thường gặp như:

- Thi công khi bề mặt bê tông còn ướt hoặc dính dầu mỡ: khiến băng không bám chặt vào bê tông, dễ bong ra hoặc trôi khỏi vị trí khi đổ bê tông

- Đặt sai vị trí mạch ngừng: nhiều thợ thi công đặt lệch tâm hoặc lệch hướng khiến hiệu quả chống thấm không được tối ưu

- Băng bị kích nở trước khi đổ bê tông: do tiếp xúc với nước hoặc độ ẩm cao, làm giảm thể tích nở trong môi trường cần thiết sau này

- Không dán kín các đầu nối: tại vị trí nối giữa hai cuộn băng nếu không ép sát nhau sẽ tạo khe hở dẫn đến rò rỉ nước

- Chọn sai loại băng trương nở: ví dụ dùng loại bentonite cho kết cấu có tải trọng lớn sẽ không chịu được áp lực lâu dài

- Không kiểm tra lại sau đổ bê tông: khiến các vị trí lỗi bị bỏ qua, chỉ phát hiện khi đã có hiện tượng thấm nước gây mất an toàn

6. Lưu ý để thi công băng trương nở hiệu quả

- Chọn loại băng phù hợp với điều kiện công trình: áp suất nước, độ ẩm, kết cấu chịu tải hay không

- Thi công trong thời tiết khô ráo, không mưa để tránh kích hoạt băng sớm

- Sử dụng vật tư đồng bộ từ hãng cung cấp để tránh xung đột về chất liệu giữa băng, keo và bê tông

- Tuân thủ đầy đủ các hướng dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất

- Kiểm tra kỹ lưỡng và nghiệm thu ngay sau khi hoàn tất thi công

Việc thi công băng trương nở đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp đảm bảo hiệu quả chống thấm lâu dài cho công trình. Tuy quy trình không quá phức tạp, nhưng nếu chủ quan hoặc mắc phải các lỗi cơ bản như đặt sai vị trí, không cố định kỹ, hay để băng nở sớm trước khi đổ bê tông đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, mỗi kỹ sư giám sát và đội ngũ thi công cần nắm vững kiến thức về đặc tính vật liệu, quy trình triển khai và các biện pháp phòng tránh lỗi để đạt hiệu quả tối ưu khi sử dụng băng trương nở trong thực tế.