Tuy nhiên, để vật liệu này phát huy hiệu quả tối đa, việc lựa chọn kích thước thanh trương nở phù hợp với từng vị trí và đặc điểm công trình là yếu tố quan trọng hàng đầu. Nếu chọn sai kích thước, hiệu quả chống thấm có thể bị giảm đáng kể, thậm chí gây ra thấm ngược hoặc hư hại cấu trúc bê tông. Bài viết dưới đây, Chống Thấm 24h sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên tắc chọn kích thước thanh trương nở chống thấm sao cho tối ưu, cùng những lưu ý cần nắm khi thi công để đảm bảo hiệu quả bền vững cho công trình.
Thanh trương nở là loại vật liệu đàn hồi, thường được sản xuất từ cao su butyl hoặc cao su bentonite, có khả năng giãn nở mạnh khi tiếp xúc với nước. Khi đặt vào các khe nối, mạch ngừng hoặc vị trí tiếp giáp giữa các khối bê tông, thanh này sẽ hấp thụ nước, trương nở về thể tích và lấp đầy mọi khoảng trống, tạo nên một hàng rào chống thấm tự động và hiệu quả.
Nhờ đặc tính đó, thanh trương nở được xem là giải pháp chống thấm chủ động và bền bỉ cho nhiều hạng mục công trình, đặc biệt là những nơi có áp lực nước cao hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt. Vai trò của thanh này không chỉ dừng lại ở việc ngăn nước mà còn góp phần duy trì độ bền kết cấu và kéo dài tuổi thọ công trình.
Trên thị trường, các nhà sản xuất cung cấp nhiều kích thước khác nhau để phù hợp với từng loại khe hở, mạch ngừng và điều kiện thi công. Một số kích thước phổ biến gồm:
- Loại nhỏ 10x20 mm, 15x25 mm: Thường dùng cho các khe hẹp, mạch ngừng nhỏ hoặc vị trí yêu cầu tính linh hoạt cao.
- Loại trung bình 20x30 mm, 25x30 mm: Phù hợp với các khe hở tiêu chuẩn trong tường, sàn hoặc vách tầng hầm.
- Loại lớn 30x40 mm, 30x50 mm: Dùng cho các khu vực chịu áp lực nước lớn như hố thang máy, bể ngầm, bể chứa nước hoặc công trình thủy lợi.
Ngoài ra, nhiều đơn vị còn cung cấp thanh trương nở có kích thước đặc biệt theo yêu cầu kỹ thuật của từng dự án. Việc lựa chọn đúng kích thước giúp đảm bảo khả năng trương nở vừa đủ để bịt kín khe hở mà không gây phá vỡ bê tông xung quanh.

Để chọn kích thước thanh trương nở hợp lý, người thi công cần dựa trên nhiều yếu tố như độ rộng khe hở, áp lực nước, vật liệu kết cấu và điều kiện môi trường. Một số nguyên tắc cơ bản bao gồm:
- Kích thước thanh phải lớn hơn ít nhất 5 mm so với độ rộng khe hở cần chống thấm để đảm bảo khả năng bịt kín khi giãn nở.
- Không nên chọn thanh có tiết diện quá lớn so với khe, vì khi trương nở sẽ tạo ra áp lực đẩy gây nứt hoặc tách bê tông.
- Với những vị trí có áp lực nước cao, nên chọn loại thanh có khả năng trương nở mạnh (ví dụ thanh cao su bentonite) và có tiết diện dày.
- Trong các công trình có nhiệt độ cao hoặc môi trường khô, nên ưu tiên loại có độ trương nở chậm để tránh hiện tượng nở sớm trước khi bê tông đông kết.
- Kích thước thanh trương nở cần tương thích với chiều dày của lớp bê tông bảo vệ để đảm bảo không bị hở hoặc trồi lên mặt.
Việc tuân thủ các nguyên tắc trên sẽ giúp thanh trương nở hoạt động đúng chức năng, duy trì độ bền và ngăn thấm hiệu quả trong suốt thời gian sử dụng công trình.
Mỗi hạng mục thi công có yêu cầu khác nhau về kích thước khe hở và điều kiện áp lực nước. Vì vậy, lựa chọn thanh trương nở cần căn cứ vào vị trí lắp đặt thực tế:
- Với mạch ngừng bê tông tường tầng hầm: Nên dùng thanh có kích thước trung bình 20x30 mm hoặc 25x30 mm để đảm bảo khả năng bịt kín tốt mà vẫn dễ thi công.
- Với mạch ngừng đáy hố thang máy hoặc bể nước ngầm: Cần chọn loại 30x40 mm hoặc 30x50 mm vì đây là khu vực chịu áp lực nước mạnh, đòi hỏi tiết diện dày hơn để chịu được giãn nở lớn.
- Với khe co giãn giữa hai kết cấu: Nên dùng loại nhỏ hơn, khoảng 15x25 mm, giúp linh hoạt và không gây áp lực quá mức lên mối nối.
- Với các khe kỹ thuật trong kết cấu mỏng: Có thể dùng loại 10x20 mm để đảm bảo vừa vặn và tránh tràn bê tông trong quá trình đổ.
Cách lựa chọn này cần được kiểm tra kỹ lưỡng trong bản vẽ thiết kế và thực tế thi công để đảm bảo độ chính xác tuyệt đối.

Ngoài kích thước, hiệu quả chống thấm của thanh trương nở còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như:
- Chất liệu sản xuất: Thanh cao su bentonite có độ trương nở mạnh hơn cao su butyl, nhưng dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường kiềm, do đó cần chọn phù hợp với điều kiện công trình.
- Điều kiện thời tiết: Nhiệt độ và độ ẩm cao có thể khiến thanh trương nở sớm, trong khi thời tiết lạnh sẽ làm chậm phản ứng trương nở.
- Cách thi công: Nếu không được dán hoặc cố định chắc chắn, thanh có thể bị dịch chuyển trong quá trình đổ bê tông, dẫn đến mất hiệu quả chống thấm.
- Chất lượng bề mặt tiếp xúc: Bề mặt bê tông cần sạch, không dính dầu hoặc bụi bẩn để keo dán hoặc phụ kiện cố định bám chắc.
- Thời gian tiếp xúc nước: Nếu thanh bị ngấm nước trước khi thi công xong, nó sẽ trương nở sớm và mất khả năng hoạt động sau này.
Do đó, ngoài việc chọn kích thước đúng, người thi công cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật và quy trình thi công được khuyến cáo.
Trong thực tế, nhiều công trình gặp sự cố thấm nước là do lựa chọn sai kích thước hoặc thi công không đúng kỹ thuật. Những sai lầm phổ biến gồm:
- Chọn thanh quá nhỏ so với khe hở khiến khả năng bịt kín không đủ, nước dễ xâm nhập.
- Sử dụng thanh quá lớn gây nứt bê tông do áp lực giãn nở quá mạnh.
- Không tính đến khả năng trương nở tối đa của vật liệu, dẫn đến hiện tượng đẩy bê tông ra ngoài hoặc bong lớp bảo vệ.
- Dùng một kích thước cố định cho mọi vị trí thay vì linh hoạt điều chỉnh theo từng hạng mục.
- Thi công không đúng cách khiến thanh bị xê dịch hoặc trương nở trước khi bê tông đông kết.
Những lỗi này có thể khiến công trình phải sửa chữa tốn kém và mất thời gian, do đó cần đặc biệt chú trọng ngay từ giai đoạn chọn vật liệu.

Việc lựa chọn đúng kích thước thanh trương nở không chỉ đảm bảo hiệu quả chống thấm mà còn giúp tiết kiệm chi phí và tăng tuổi thọ công trình một cách đáng kể. Dưới đây là những lợi ích cụ thể mà người dùng có thể nhận được khi chọn đúng loại và kích thước thanh trương nở.
- Giúp thanh trương nở phát huy tối đa khả năng giãn nở khi gặp nước, từ đó bịt kín hoàn toàn các khe hở hoặc mạch ngừng bê tông, ngăn không cho nước thấm qua.
- Giảm thiểu tình trạng thấm ngược, thấm ngầm hoặc thấm mao dẫn tại các khu vực tiếp giáp giữa các kết cấu, nhờ đó giữ cho kết cấu luôn khô ráo và bền chắc.
- Tối ưu hóa lượng vật liệu sử dụng, vì khi chọn đúng kích thước, thanh trương nở sẽ hoạt động hiệu quả mà không cần tăng thêm độ dày hay chiều dài vô ích.
- Giúp công tác thi công trở nên thuận tiện hơn, dễ dàng cố định thanh vào vị trí cần thiết mà không gây lệch, cong hay biến dạng.
- Nâng cao tuổi thọ cho hệ thống chống thấm tổng thể, hạn chế chi phí sửa chữa, bảo trì trong quá trình sử dụng công trình.
- Tăng khả năng chịu áp lực nước tại các vị trí như bể chứa, tầng hầm, hố thang máy hoặc tường chắn đất, giúp bảo vệ lớp bê tông lâu dài hơn.
- Đảm bảo tính thẩm mỹ và độ hoàn thiện cao cho các mối nối, tránh hiện tượng phồng rộp hoặc nứt bề mặt do sử dụng kích thước không phù hợp.

Khi lựa chọn kích thước thanh trương nở, người thi công cần cân nhắc nhiều yếu tố để đảm bảo sản phẩm hoạt động đúng với điều kiện thực tế của công trình. Dưới đây là các lưu ý cần ghi nhớ trong quá trình lựa chọn.
- Cần đo đạc chính xác độ rộng và độ sâu của mạch ngừng bê tông hoặc khe hở để chọn kích thước thanh tương ứng, tránh quá nhỏ gây rò rỉ hoặc quá lớn gây khó lắp đặt.
- Chú ý đến áp lực nước thiết kế, vì những công trình có áp lực nước cao cần thanh có kích thước lớn hơn để đảm bảo khả năng trương nở và bám dính tốt.
- Nên chọn kích thước phù hợp với vật liệu nền, chẳng hạn bê tông, thép hoặc gạch, vì mỗi loại vật liệu có độ nhám và khả năng bám dính khác nhau.
- Ưu tiên sử dụng thanh trương nở có độ giãn nở vừa đủ để không gây nứt vỡ bê tông khi trương nở, đặc biệt trong các công trình có kết cấu mảnh.
- Khi thi công ở khu vực có điều kiện ẩm ướt hoặc ngập nước, nên chọn kích thước thanh có thể tạo độ nén vừa phải để ngăn nước tối ưu nhất.
- Không nên cắt ngắn hoặc kéo giãn thanh trương nở quá mức để vừa với khe, vì điều đó có thể làm giảm hiệu quả chống thấm của vật liệu.
- Hãy luôn đọc kỹ hướng dẫn từ nhà sản xuất, vì mỗi loại thanh trương nở có mức độ giãn nở và tiêu chuẩn lắp đặt riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến kích thước chọn lựa.

Chọn đúng kích thước thanh trương nở không chỉ giúp chống thấm hiệu quả mà còn là yếu tố then chốt đảm bảo độ bền và chất lượng cho toàn bộ công trình. Việc hiểu rõ đặc tính vật liệu, xác định chính xác kích thước khe hở và tuân thủ quy trình thi công sẽ giúp thanh trương nở phát huy trọn vẹn công năng của mình. Một quyết định đúng ngay từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí, thời gian và bảo vệ công trình trước mọi rủi ro từ nước trong suốt vòng đời sử dụng.
Tác giả: admin
Ý kiến bạn đọc
Những tin cũ hơn